دانلود مخاصمات سوريه

چكيده

با بروز و گسترش روز افزون مخاصمات مسلحانه در دنياي امروزي،دولت ها و مراجع بين المللي در تلاش فراگير سعي در پيشگيري و يا محدود كردن ابعاد يا قاعده مند ساختن نبردها،با تنظيم اصولي در خصوص نحوه برخورد با اقشار آسيب پذير غير نظامي از قبيل كودكان،زنان، اسرا و مجروحان و ...و نيز شيوه هاي مخاصمه و هدايت عمليات جنگي سعي در كاهش آثار مخاصمات دارند و در راه رسيدن  به هدف مطلوب، محدوديت هايي نظير  عدم استفاده از سلاح هاي سمي و آتش زا و كشتار جمعي را به جهت دارا ابعاد مخرب فراوان و غير قابل كنترل آن ها، قائل شده اند. در مجموع  هر چند كه در متون اسلامي از قبيل،كتاب،سنت، و آراء فقها، نتوان به صورت جزئي و همانند اسناد و اقدامات معاصر به حقوق بشر دوستانه پرداخته نشده است ولي اصول و راهبردهاي كلي را مي توان از منابع  ياد شده استخراج و با اجتهاد پويا  بروز كارآمد نمود.

مقدمه:

از سپيده دم حيات بشري تاكنون شايد برهه اي از ادوار زندگي انسان را نتوان يافت كه خالي  از نزاع ومخاصمه بوده باشد وانسان ها در صلح و آرامش زندگي كرده باشند.جنگ به عنوان يك امر اجتماعي،پديده                                                                                                                               چند وجهي مي باشد و از مناظر مختلف مي توان  آن را مورد بررسي قرار داد. مخاصمات را از زاويه  حقوقي نيز مي توان مورد مطالعه قرار داد؛ چرا كه  در جنگ  يكي از طرق اعمال قدرت و جنايات  مختلف انساني و اجتماعي،اقدام مسلحانه است كه در چارچوب روابط موجود ميان  كنشگران  عرصه هاي بين المللي و داخلي صورت مي پذيرد و القاي يك بينش سياسي خاص با استفاده از طرق مقرر  شده هدف آن مي باشد؛ لذا اين فرايند در طول زمان موجد قواعد حقوقي فراواني بوده و يا خالي از ابداع طرفين  بوده يا ناشي از اقتضائات منازعات بوده است.

منازعات مسلحانه معمولاً همراه با صرف هزينه هاي فراوان  انساني و مالي و رواني مي باشد.كه مهم ترين جنبه آن تلفات فراوان بشري است كه به صورت مرگ و مير و معلول و آواره شدن هزاران انسان بي گناه جلوه گر مي شود.دين مبين اسلام نيز به عنوان منادي رحمت و مودت ميان انسان ها همواره از زمان ظهور خود تاكنون درمحيطي نشو و نمو پيدا كرده كه آكنده از جنگ هاي خونين فراواني بوده است؛ لذا قطعاً داراي  جهت گيري هايي نسبت به اين  وقايع و رويدادها مي باشد،كه هدف غايي اصلي آن حفظ  كرامت و ارزش بشري در كشاكش نبردها مي باشد.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                 حقوق بشر دوستانه

مفهوم عبارت حقوق بشر دوستانه ازجمله مفاهيمي مي باشد،كه با ابعاد و زواياي كنوني آن، از محصولات دوران معاصر مي باشد. با توسعه و تكامل نيروهاي نظامي و جنگ افزاهايي كه درخواست اين نيروها مي باشد هر روز بر دامنه آثار مخاصمات مسلحانه افزوده مي شود. اين اصطلاح از لحاظ تاريخي متاخر بر مفهوم حقوق بشر به وجود آمده؛ با توجه به قرابت ظاهري  و معنايي از اين رو به نظر مي رسد كه بيان اجمالي آن ها، مفيد است. اصطلاح حقوق بشر ترجمه عبارت (human right) مي باشد كه ناظر بر آن قسم  از حقوقي  مي باشد كه اختصاص به حالت  و وضعيت  معيني ندارد و محور آن ها انسان بما هو انسان و فارغ از تعداد ديگري مي باشد. اما واژه حقوق بشر دوستانه ترجمه عبارت(humanitarian Law)مي باشد،كه مربوط به آن دسته از مقرراتي مي باشد كه در حال  درگيريهاي مسلحانه طرفين تخاصم بايدآنها را رعايت نمايد.

(محقق داماد17/3/1391، www.isamihi .com).

حقوق بشر دوستانه در واقع بخشي از حقوق جنگ به شمار مي رود؛ اما بين اين دو مفهوم نسبت اعم و اخص وجود دارد؛ چرا كه حقوق بشر دوستانه مجموع قواعد بين المللي حاكم بر زمان جنگ است كه عمدتاً جنبه حمايتي دارند، مانند حمايت افراد، اعم از نظامي و غيرنظامي و اموال و اهداف غير نظامي جنگ و همچنين مفهوم حقوقي اقدامات مقابله به مثل مسلحانه، آغاز و پايان  جنگ و ... دارد. (بيگدلي 1385:556).

درحاليكه در متون اسلامي مرتبط با آداب و رسوم و قواعد بر مخاصمات، اين تكنيك وجود نداشته و عامل هر دو قسم از مخاصمات داخلي و بين المللي مي باشد، اين دسته بندي به صراحت مورد اشاره قرار نگرفته است.

پيشينه

 همانگونه كه پيش تر ذكر گرديد مجموعه قواعد و ضوابط حاكم بر مخاصمات به شكل مدون و ضابطه مند از دست آوردهاي دوران معاصر مي باشد.

تا نيمه قرن نوزدهم،اين قواعد ماهيتاً عرفي باقي مانده و به دليل وجودشان در زمانه هاي كهن، به خاطر پاسخ گويي به پاره از ملزومات دوران خود بودند. همه تمدن ها به قواعدي به منظور تقليل خشونت،حتي نوع نهادينه خشونت كه آن را جنگ ناميده اند، تاسي كرده اند (هنكرتر و دسوار بك 1387: 7). هنري دونان، عالم  بصير و ژرف انديش قرن  نوزدهم  از پيشگامان حقوق بشر دوستانه در دوران معاصر بود. دونان در جستجوي، اصولي بين المللي كه در قالب يك كنوانسيون، ضمانت اجراء داشته و غير قابل نقض باشد، است و به منظور حمايت از مجروحان  و همه كساني كه درصدد كمك به آنها بودند، باعث پيشرفت اساسي حقوق بشر دوستانه شد. دونان و ديگر بنيان گذاران كميته بين المللي صليب سرخ بين المللي بشردوستانه مبتني بر معاهده را بنيان نهادند(پيشين: 7).در اين  كنوانسيون دوازده كشور توافق كردند كه سربازاني كه در جبهه زخمي شده اند را جمع آوري نمايند و به آنها كمك هاي پزشكي برساند. اين كنوانسيون در سال 1906 مجددا ً مورد بازبيني قرار گرفت. در كنوانسيون دوم،كنوانسيون اول مورد تجديد نظر قرار گرفت و جمعيت هاي كمك رساني و انجمن هاي خيريه اي كه كمك پزشكي مي رسانند، دعوت به همكاري شدند. در كنوانسيون سوم كه در سال 1929 و پس از پايان جنگ اول جهاني  در ژنو تشكيل شد، مفادي درباره اسيران  جنگي به تصويب رسيد و براي جنگ دوم جهاني در ژنو كنفرانس برگزار گرديد. اين كنوانسيون درباره گسترش مفاد كنوانسيونهاي پيشين مفادي را به تصويب رساند.

كشور ايران در تاريخ 8 دسامبر 1949 اين كنوانسيون را امضا كرد و در تاريخ 20 فوريهبه تصويب مجلس رسيد. (28/3/1391، pedia.org).

اين كنواسيون هااساس حقوق بشر دوستانه را كه امروزه قابل اجراست تشكيل مي دهند.در سال 1977دو پروتكل الحاقي به كنواسيون هاي ژنو تصويب گرديد كه حاصل كار آنها قواعد حاكم بر نحوه رفتارمخاصمات و قواعد حمايت از قربانيان جنگ مي باشد. (هنگرتر 1387:8).

در سال 2005،پروتكل سوم الحاقي به كنواسيون هاي ژنو تصويب شد كه درآن سومين نشان حفاظت،يعني كريستال سرخ به تصويب رسيد.اين نشان براي كشورهايي كه اديان و مذاهب گوناگون و نژادهاي مختلفي در آن زندگي مي كنند مدنظر مي باشد. علاوه بر اين  كنواسيون ها و پروتكل هاي آن، اسناد مهم  ديگري  نيز در خصوص حقوق بشر دوستانه تصويب گرديده است. از جمله مي توان به كنواسيون 1980 در مورد برخي سلاح هاي متعارف و پنج پروتكل آن، پروتكل 1977 اتاوا در مورد منع استفاده از زمين هاي زميني ضد نفر، اساس نامه 1988 و ديوان كيفري بين المللي، پروتكل سال 1999 منضم به كنواسيون 1954 براي حمايت از اموال فرهنگي در مخاصمات مسلحانه و همچنين  پروتكل سال 200 اشاره كرد.

قواعد اساسي

حقوق بشر دوستانه به مثابه عامل نظام بخش و محدود كننده طرفين درگير بر اعمال و استفاده از ابزارهاي جنگي از اصول و قواعد متعدد تشكيل يافته است.

...